Bij het uitvoeren van een LCA-studie kun je scenario’s uitrekenen; wat is het verschil in milieu-impact, als je een bepaald aspect van het product wijzigt? Wat als je bijvoorbeeld een normale batterij vervangt door een oplaadbare batterij? In dit artikel vertelt Marijn Kansen, LCA-expert, je meer over het uitvoeren van een LCA met verschillende scenario’s, en de manier waarop ze zo voor elk product de exacte milieu-impact kan berekenen.
“Ik heb recent voor een klant een LCA-studie volgens de PEF-methode uitgevoerd, waarbij we benieuwd waren naar de scenario’s rondom verschillende typen batterijen. We hebben een vergelijking gemaakt tussen gewone batterijen (AA-alkaline batterijen) en oplaadbare batterijen. Welke van de twee zou een duurzamere optie zijn?"
Welke batterij is duurzamer, de oplaadbare of de gewone alkaline batterij?
“Bij een LCA-rapport kijken we naar milieu-impact in allerlei categorieën. En daarbij zien we dat de milieu-impact van de herlaadbare batterijen in bijna alle categorieën kleiner is dan die van de normale batterij.
Dit komt door het feit dat je bij herlaadbare batterijen natuurlijk nog steeds het gebruik van bepaalde grondstoffen ziet, maar in plaats van die weg te gooien of te recyclen (wat ook weer energie kost), heb je alleen nieuwe energie nodig om de batterij zelf mee op te laden. Dus je verliest geen grondstoffen en je moet ook niet een heel productieproces doorlopen. Wat bij de normale alkaline batterij wel zo is.”
In onderstaande tabel kun je de milieu-impact voor de verschillende categorieën zien.
“Als we bijvoorbeeld naar de impact-categorie climate change kijken, misschien wel de bekendste categorie milieu-impact, dan zien we dat de herlaadbare batterij 76% minder milieu-impact heeft dan de Alkaline batterij.
Gewone AA alkalinebatterij: 10,40 kg CO₂-eq
Oplaadbare batterij: 2,53 kg CO₂-eq
De enige categorieën waar de oplaadbare batterij een grotere milieu-impact heeft, zijn de categorieën Ionising radiation, Eutrophication, marine en Ozone depletion. Voor Ozone depletion komt dit doordat in de NiMH batterij (de oplaadbare batterij die ik heb gemodeleerd) een bindmiddel wordt gebruikt (tetraflorethyleen) wat niet aanwezig is in de alkaline batterij.
Door een LCA krijg je dus een compleet en exact overzicht van de milieu-impact van producten. En daarmee kun je overwogen keuzes maken wat betreft keuze van materialen of wijzigingen doorvoeren in je productieproces.”
En hoe heb je dit LCA-scenario berekend?
Om een LCA te maken gebruiken we altijd emissie-referenties uit internationale databases, zoals EcoInvent. De ecoinvent-database bevat gestandaardiseerde gegevens over de milieu-effecten van verschillende producten, processen en diensten gedurende hun hele levenscyclus.
Dan gaat het om inputs zoals grondstoffen, energie en waterverbruik, en outputs zoals emissies naar lucht, water en bodem, en afvalstromen. Maar die referenties bestaan niet voor alle producten, en die gevallen moet je zelf de milieu-emissies vaststellen.
Dat was in dit geval ook zo, er bestond nog geen referentie voor alkaline batterijen. Om alsnog uitspraken te kunnen doen over de milieu-impact moet je dan op zoek gaan naar data om die uitspraken te onderbouwen.”
Hoe kun je in dat geval alsnog de milieu-impact van een product bepalen?
“Dan moet je op zoek naar andere data. In het geval van de batterijen heb ik de milieu-impact gemodelleerd op basis van data uit een wetenschappelijk LCA-artikel. En daarin kun je de LCI, de Lifecycle Inventory, vinden. Dit is een overzicht van alle inputs en outputs van het product.
Een voorbeeld van inputs van een Life Cycle Inventory (LCI) zijn grondstoffen zoals zink of staal, en energie zoals elektriciteit, terwijl outputs bijvoorbeeld CO₂-uitstoot aan de lucht en afvalwater kunnen zijn.
Maar vaak moet je dit nog wel zelf aanvullen, in dit geval was bijvoorbeeld het transport en de recycling er niet in opgenomen. Maar door te puzzelen en te overleggen met collega’s die al eens eerder met een vergelijkbaar product hebben gewerkt, komen we altijd wel tot een passende emissie.
Deze resultaten heb ik vergeleken met de resultaten van de oplaadbare batterij, die wel gewoon in EcoInvent terug te vinden was.
Om de twee batterijen vervolgens te kunnen vergelijken, moet je afbakenen wat je exact wilt vergelijken. In dit geval ging het om de milieu-impact van het gebruik van 50 keer de energie van één batterij. Ik maakte de vergelijking tussen 50 keer nieuwe batterijen gebruiken, dus 50 keer een setje van batterijen kopen. Of één keer die oplaadbare batterij kopen en die dan 50 keer opladen.”
(Dit scenario was onderdeel van een LCA-studie die we voor de fabrikant van bordspellen hebben uitgevoerd. En voor die LCA-studie was 50 keer het spel gebruiken de functionele eenheid).
.avif)
